Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, april 2007 Er vallen steeds vaker enorme regenbuien. De afvoer van al dat water in de gebouwde omgeving is een groot probleem. Of is het een kans? Bijvoorbeeld als je het water tijdelijk vasthoudt en infiltreert op het...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, mei 2007 Voorbouwend op het vorige artikel wordt de verbinding tussen waterbeheer en natuurbeleving beschreven zoals een andere school dat vormgeeft. De vraag hoe je daarbij draagvlak kunt verwerven in het team en bij...
Verschenen in: Oase, zomer 2007 Op een zomerse ‘Dag van de Arbeid’ bezochten 25 Springzaadvrienden o.l.v. ecologisch hovenier Paul van Eerd een 6-tal buitenterreinen van kinderdagverblijven en naschoolse opvang in de ‘mediastad’. Met elkaar...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, september 2007 Bij kinderen geldt: bewegen is leven. Maar het bewegen van kinderen wordt vaak belemmerd, wat leidt tot ‘bewegingsarmoede’ en de negatieve gevolgen daarvan voor de fysieke en mentale gezondheid....
Verschenen in: Notities/inleidingen In natuur- en milieueducatie kan het moeilijk zijn om interesse te wekken bij jongeren. Te zeer op natuurwetenschappelijke leest geschoeide programma’s en een overdosis aan informatie over achteruitgang van ecologische...
Verschenen in: Mensen-kinderen, november 2007 Doekatern, passend bij de artikelen ‘Adopteer een boom’ en ‘Spelend leren (De Wereld van het Jonge Kind, 2006) Klik hier om het artikel te lezen »
Verschenen in: Mensen-kinderen, november 2007 Levend leren is leren over de echte wereld, voor de echte wereld en daarom ook in de echte wereld. Een school moet daarbij ook mogelijkheden scheppen voor informeel, speels, zelfgeorganiseerd leren, naast het gerichte,...
Verschenen in: Groen, januari 2008 Kinderen hebben voor hun buitenspel een sterke voorkeur voor ‘wilde landjes’. Speelnatuur heeft de kenmerken van zulke terreinen: natuur die veel dynamiek verdraagt. Ontwikkeling en beheer van natuurspeelplaatsen zijn het...
Verschenen in: Oase, lente 2008 Over de aanleg van een natuurlijke speelplaats bij BSO 2 aan 2 in Den Haag. Een spectaculaire metamorfose van een heel saai speelterrein in een binnenhof tot een zeer afwisselende, natuurrijke en spannende buitenruimte met enkele...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, mei 2008 In de wereld van de landschapsarchitecten spreekt men wel van een ’theory of loose parts’ – een theorie van losse dingen. Losse dingen – zoals bladeren, takken, stenen – zijn...
Verschenen in: Groen, september 2008 Een pleidooi voor levende klimbomen voor kinderen in de stad vanuit drie perspectieven: Pedagogisch – Het klimmen in bomen levert belangrijke ontwikkelingsstimulansen voor kinderen, waaronder het verwerven van durf en...
Verschenen in: Pedagogiek in Praktijk, september 2008 Kinderen moeten meer bewegen, onder andere om overgewicht tegen te gaan. Daarbij wordt deelname aan de georganiseerde sport meestal als belangrijkste remedie gezien, waaronder samenwerking van scholen en...
Verschenen in: Oase, herfst 2008 (…) ‘Eigenlijk kun je gerust stellen, aan het eind van een jarenlang proces, dat de schooltuin nu echt leeft. Er gebeurt regelmatig van alles. Er worden dingen gemaakt, onderzocht en vastgelegd, er wordt gevierd en van...
Verschenen in: Mensen-kinderen, november 2008 De Amerikaanse psycholoog Howard Gardner gaat er vanuit dat en niet een soort intelligentie bestaat die samenvalt met wat het IQ genoemd wordt, maar dat er verschillende soorten intelligentie of ’talenten’...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, februari 2009 Er werd landelijk een ‘Pedagogisch Kader Kindercentra 0 – 4 jaar’ ontwikkeld, als raamwerk voor praktijkontwikkeling, kwaliteitszorg en professionalisering in de opvang van de jongste...
Verschenen in: Oase, juni 2009 In mei 2009 gaf de natuur- en bewegingspedagoge Alexandra Schwarzer de cursus ‘Schaukelfee und Klettermax’ – hoe maak je van touwen tijdelijke speelconstructies. De eendaagse cursus werdgegeven op het terrein van de...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, oktober 2009 Een portret in woord en (een beetje ook) in beeld van de ‘ontdektuin’ van een school. Allereerst hoe de tuin er uit ziet en welke elementen daar te vinden zijn op een verhoudingsgewijs klein...
Verschenen in: Notities/inleidingen Voor kinderen ontworpen landschappen tonen: -hoe over de omgang met de natuur wordt gedacht; -welke waarden over de omgang met de natuur op volgende generaties worden overgedragen. Bij scholen, kinderdagverblijven, etc. worden...
Verschenen in: De Wereld van het Jonge Kind, november 2009 Het proces van de ontwikkeling van de in een eerder artikel geportretteerde ‘ontdektuin’ wordt beschreven. Dat gebeurt aan de hand van de fasen in deze ontwikkeling. Per fase worden aandachtspunten...
Verschenen in: Management kinderopvang, november 2009 Tonneke Bekkers geeft in dit artikel een pedagogische visie waarin natuurbeleving centraal staat. Ze biedt kinderopvangorganisaties nieuwe kansen om kwaliteitsverbetering mogelijk te maken. Deze visie moet dan wel...
Verschenen in: Oase, lente 2010 Een goed doordachte natuurtuin bij een school of kinderopvang is een vertaling van de pedagogische ideeen van de organisatie. Klik hier om het artikel te lezen »
Verschenen in: Artificium, 3/2010 Uitgebreid interview met Kees Both, de auteur van veel van de op deze website opgenomen artikelen, over zijn werk, achtergronden, motivatie. Klik hier om het artikel te lezen »
Verschenen in: Oase, lente 2010 Waar het bondsland Brandenburg eindigt en Mecklenburg begint, ‘durfde’ een Nederlands/Duits gezin het aan om een natuurcamping over te nemen. Daarmee nam hun leven een andere wending en kreeg de camping een nieuw gezicht met...
Verschenen in: Oase, zomer 2010 Rijk geillustreerde impressie van de Springzaadexcursie naar Berlijn, eind mei 2010. “Alle 24 deelnemers aan deze excursie vergaapten zich drie dagen lag aan talloze groene speelplekken, parken, buurttuinen en schooltuinen in...
Verschenen in: Groen, Januari 2011 nr. 1 Groen is gezond en natuurlijk spelen is in opmars. Veel gemeenten springen hierop in door natuurspeelplaatsen te realiseren. Een visie blijkt echter vaak te ontbreken. Een speelplek waar boomstammen worden neergelegd is niet...
Verschenen in: Mensen-kinderen, Kees Both, mei 2011 In deze recensie worden verschillende uitgaves behandeld over het thema ‘natuurbeleving’. Opdrachten die je met kinderen kunt doen in de ‘echte’ natuur, zijn vaak ook voor volwassenen nog...
Verschenen in: Edepot WUR, September 2011 Het duurzaam ontwerpen van schoolgebouwen neemt toe. In dit artikel legt de auteur het accent op het ontwerp, de inrichting, het beheer en onderhoud van groene daken en groene gevels die ook een rol kunnen vervullen bij de...
Verschenen in: Notities/inleidingen, april 2011 Inleiding op de studiemiddag rond de presentatie van het boek “Laat ze buiten spelen”, Tilburg, 21 april 2011 Klik hier om het artikel te lezen »
Verschenen in: Oase, zomer 2011 Spelen met natuurlijk materiaal is leuk voor jong en oud. Het voorjaar leent zich prima voor het maken van fluitjes. Te gebruiken als afwisseling tijdens een wandeling (het jaagt wild doeltreffend weg) of op een rustig moment in de...
Verschenen in: Oase, Herfst 2011 “Elke dag kijk ik uit op de vijver. Ik kan me niet meer voorstellen hoe het daarvoor was. Het is lekker licht in de klas en het uitzicht op de vijver is voor de kinderen en mezelf altijd weer genieten. Bij het maken van de weektaak...